Epilog wystawy My, berlińczycy! Wir Berliner! Historia polsko-niemieckiego sąsiedztwa opowiada o rozwoju polskiego życia artystycznego w Berlinie od 1980 r. po dzień dzisiejszy. Niejako panoramiczny, opatrzony wieloma przykładami przegląd ponad 25 lat sztuki polskiej w Berlinie stawia sobie pytanie: kim jest Polak w Berlinie?
Próba definicji sztuki polskiej napotyka wiele trudności i zawsze wiąże się
z pytaniem, czy kategorie narodowe w ogóle są możliwe w odniesieniu do sztuki. Jednak nie to pytanie, lecz poszukiwania „polskich śladów”, jak również artystycznego zmagania się z miastem w dziełach poszczególnych artystów stanowią główny wątek tej części wystawy.
Po II wojnie światowej i podziale świata przez żelazną kurtynę przez długi czas istniała tylko ograniczona wymiana kulturalna między Polską
a Berlinem Zachodnim. Zmieniło się to dopiero z początkiem lat 80., kiedy wielu Polaków, najpierw niezdecydowanie, potem w coraz szybszym tempie (w tym artystów i tych, którzy mieli nimi zostać) osiedlało się w mieście nad Szprewą.
Berlin stał się wielokulturowym tyglem, w którym rozwija się sztuka współczesna. Dziś w Berlinie mieszka wielu polskich artystów, młodszej
i starszej generacji, którzy w ciągu ostatnich dwudziestu lat przybyli tu
z wielu powodów. Wszyscy, kontaktując się z widzami poprzez galerię, uczestnicząc w wystawach, a także dzięki pobytom stypendialnym przyczyniają się do rozwoju życia kulturalnego stolicy Niemiec.
W epilogu naświetlimy biografie i dzieła kilku artystów polskich (a także tych posiadających polskie korzenie), artystów różnych pokoleń i różnorodnym dorobku twórczym.
Przedstawimy artystów, którzy mieszkając w Polsce odnieśli duży sukces artystyczny, a po przybyciu na początku lat 80. do Berlina kontynuowali karierę artystyczną. Zalicza się do nich polska konceptualistka Ewa Partum, która w centrum swoich zainteresowań umieszcza dyskurs feministyczny,
z którym widz zmierzyć się musi w jej licznych dziełach: performancach, happeningach, akcjach ulicznych, fotografiach czy poezji wizualnej. To Karol Boniatowski, autor jednego z najważniejszych symboli Berlina, odsłoniętego w 1991 r. pomnika przy rampie dworca towarowego w Berlinie-Grunewald, przypominającego o deportacjach i unicestwieniu berlińskich Żydów
w czasach narodowego socjalizmu.
I Jan Lenica, jeden z najbardziej znanych przedstawicieli sztuki plakatu,
a także autor nowatorskich filmów animowanych. Od roku 1986 r. był profesorem plakatu i grafiki w Hochschule der Künste w Berlinie. Tu też zmarł w 2001 r.
Małżeństwo Roland i Alicja Schefferski oraz grafik i plakacista Lex Drewinski wraz z żoną Jadwigą, to artyści, którzy wykształcenie artystyczne zdobyli jeszcze w Polsce, lecz swoją karierę rozwinęli już w Berlinie. Andrzej Nowacki, Lila Karbowska i Roman Lipski, który dzięki wsparciu znanego kolekcjonera sztuki Ericha Marxa stał się niezależnym artystą, są przykładem artystów, którzy podejmując życiowe wyzwania zdecydowali się osiąść w Berlinie, a dzięki samodzielnej edukacji osiągnęli duże sukcesy artystyczne.
Zaprezentujemy młodsze pokolenie artystów, dla których wybór Berlina na miejsce zamieszkania i życia nie był powodowany ani sytuacją polityczną, ani gospodarczą, lecz ciekawością świata, ciekawością metropolii, oferującej wiele artystycznych możliwości. To Sławomir Elsner, jeden z najbardziej znanych przedstawicieli tego pokolenia, zajmujący się rysunkiem
i malarstwem czy uczeń Georga Baselitza – Joachim Reck. Obaj jako mali chłopcy wyjechali z rodzicami do Niemiec Zachodnich, zdobyli tu wykształcenie artystyczne, i ostatecznie wybrali Berlin.
Z kolei Krzysztof Zieliński, fotograf berlińczyk, który swoją sztuką poszukuje własnej tożsamości, jak również malarz Ryszard Górecki, to przykłady biografii świadomego wyboru ścieżki z Polski do Berlina, wynikającej
z artystycznej atrakcyjności metropolii nad Szprewą.
Na wystawie znajdą się również prace grupy artystycznej URBAN ART, silnie związanej z Berlinem, współpracującej przy wielu polsko-niemieckich projektach.
Z myślą o stworzeniu ram historycznych i pokazaniu wkładu polskich artystów w berlińskie życie kulturalne wskażemy zarówno artystyczne dokonania z dawniejszych czasów, jak wystawy, inicjatywy kulturalne
i galerie o profilu polskim.
|
